نگاهی به فرایند جایگزینی معنایی در زبان فارسی

author

  • ریتا پایدار عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

در این مقاله سعی بر آن است تا به مسعله ی فرایند جایگزینی معنایی ٠ در واژگان زبان فارسی پرداخته شود. جایگزینی معنایی ، یکی از پربسامدترین فرایندهای معنایی اصت که بر روی محور همنشینی و تحت تاثیر بافت های درون زبانی و برون زبانی عمل می کند . بررسی چگونگی تعیین معنی واحدهای واژگانی بر روی محور همنشینی پس از اعمال حذف در محدوده ی بافت زبانی و فضای بافت برون زبانی هدفبود ٠ و چنین می نماید که از این طریق بتوان به چگونگی توزیع افزایشی و کاهشی معنای انتقال معنای در سطح جایگزین ها در زبان فارسی دست یافت . در پژوهثی حاضر به دنبال اثبات این نکته خواهیم بود که از میان واژههای هم نشینی بر روی محور همنشینی ، واژ، یا واژه هایی تابع فرایند کاهشی معنایی قرار گرفته و امکان حذف می یابند که بی نشان باشند و واژه ای تحت فرایند افزایشی معنایی قرار می گیرد که عامل نشاندار کننده به حساب می آید : یعنی گذر معنی یک واحد زبانی که باعث کاهش معنایی واحد اول به واحد زبانی دیگر که موجب افزایثی معنای واحد دوم و یا بر عکس باشد به دلیل وجود نشانداری یکی از این دو واحد بر رری محور همنشینی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فرایند تحوّل طنین معنایی به معنای ضمنی در زبان فارسی؛ یک بررسی درزمانی

فرایند تغییر زبان بخشی جدایی ناپذیر از ماهیّت ذاتی آن است و به آرامی و با ظرافت انجام می شود؛ و گاه چنان پنهان و نامحسوس است که تنها پس از گذر زمان و در مقایسه با گذشته برای اهل زبان ملموس خواهد شد. پژوهش حاضر در پی بررسی پدیده ی تغییر و تحول طنین معنایی (مثبت یا منفی) مربوط به برخی از ترکیبات فعلی خنثای کنونی فارسی به معنای ضمنی در آن ها است. بدین منظور، ضمن بررسی پژوهش های متعدد پیرامون طنین م...

full text

نگاهی تازه به بحث وجه فعل در زبان فارسی

چکیده: وجه فعل از جمله مباحث زبانی است که هم در دستور زبان و هم در زبانشناسی و شاخۀ معنی‌شناسی آن مورد بررسی و دقت‌نظر قرار گرفته‌است؛ با وجوداین هنوز سوالات متعددی در این زمینه وجود دارد که پاسخ قاطعی به آن داده نشده و قابل طرح و بررسی است. پژوهش حاضر که به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شده، با این هدف شکل گرفته است که با مقایسه دیدگاه دستورنویسان و زبانشناسان و با توجه به کاربردهای گوناگون ...

full text

نگاهی تازه به ساخت مجهول در زبان فارسی

  در این مقاله ساخت مجهول در زبان فارسی از دیدگاهی جدید یعنی در چارچوب دستور نقش و ارجاع مورد بررسی قرار گرفته است. پس از بیان اجمالی نظرات زبان‌شناسان و دستورنویسان مختلف در مورد چند و چون این ساخت به معرفی کوتاهی از دستور نقش و ارجاع و مبانی نظری آن خواهیم پرداخت. در ادامه با ارائه تحلیلی بر اساس صورت‌بندی این نظریه در مورد فرایند نحوی مجهول نشان داده خواهد شد که در زبان فارسی دو نوع ساخت مجه...

full text

بررسی قالب‌های معنایی اندام‌واژه‌های بیرونی زبان فارسی

این مقاله به بررسی 14 قالب‌ معنایی اندام‌واژه‌های بیرونی اختصاص دارد. قالب معنایی چارچوب یکپارچۀ دانشی است که به ارائه کل ی الگوهای ذهنی باورها، تجربه‌ها، آداب و رسوم، تصورات و غیره می‌پردازد. می‌کوشیم به این دو پرسش‌ پاسخ دهیم: قالب‌های عمدة اندام‌واژه‌ها در زبان فارسی به لحاظ نحوی چگونه ظهور می‌کنند؟ چه عناصر معنایی در این قالب‌ها ظاهر می‌شوند؟ هدف این مقاله شناسایی ساختمان معنایی و نحوی قالب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 18

pages  38- 61

publication date 2004-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023